Στην παρούσα εργασία αναλύεται, αρχικά, η υφιστάμενη κατάσταση της γεωργικής δραστηριότητας στον κάμπο του καλλικρατικού Δήμου Πωγωνίου που βρίσκεται στις Δημοτικές Ενότητες Άνω Καλαμά και Καλπακίου και, στη συνέχεια, αξιολογούνται, από χρηματοοικονομικής πλευράς, δύο νέες καλλιέργειες. Η μεν πρώτη αφορά σε καλλιέργεια θερμοκηπιακής τομάτας με συμβατικό τρόπο και με χρήση υδροπονικής τεχνολογίας και η δεύτερη αφορά σε καλλιέργεια λυκίσκου. Οι συγκεκριμένες προτάσεις θεωρούνται επιλογές αιχμής στον αγροτικό χώρο.

Οι λίμνες αποτέλεσαν από την προϊστορική εποχή, κοιτίδες πολιτισμού και συνεχίζουν να συγκεντρώνουν ευημερούσες πόλεις και παραδοσιακά ψαροχώρια στις όχθες τους, μέχρι σήμερα. Η ορεινή γη είναι ιδιαίτερα ευνοημένη σε λιμναία ύδατα. Η τουριστική αξιοποίηση των λιμνών συμβαίνει ήδη συστηματικά σε πολλές χώρες και περιορισμένα σε μερικές ελληνικές λίμνες. Αν ενσωματωθεί σε μια λογική ήπιας ανάπτυξης, προσαρμοσμένης στο φυσικό περιβάλλον και με κριτήριο το δημόσιο όφελος, η δημιουργία παραλίμνιων υποδομών αναψυχής και τουρισμού μπορεί να γεννήσει μια διαφορετική εστία ανάπτυξης, στα ορεινά.

Η εγκατάλειψη του ορεινού χώρου συνεπάγεται και την εγκατάλειψη όλων όσα διαχρονικά δημιουργήθηκαν, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες των κατοίκων των συγκεκριμένων περιοχών. Οι κοινωνικές συνθήκες που υποχρέωσαν τους ορεσίβιους να «αναζητήσουν την τύχη τους» σε μικρά ή μεγαλύτερα αστικά κέντρα οδήγησαν σε ανεκμετάλλευτα και αφημένα στη φθορά του χρόνου κτίρια ή ακόμη και σε έρημα χωριά. Ο καλλικρατικός Δήμος Πωγωνίου αντιμετωπίζει το σύνολο των προβλημάτων που επηρεάζουν τις ορεινές περιοχές στις μέρες μας.

Η επιχειρηματικότητα δύναται να αποτελέσει πυλώνα οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης για τις ορεινές μειονεκτικές περιοχές, ιδιαίτερα σε περιβάλλον οικονομικής ύφεσης. Παρόλα αυτά η μελέτη για την επιχειρηματικότητα των ορεινών περιοχών βρίσκεται ακόμα σε αρχικό στάδιο. Στην παρούσα εργασία εξετάζονται τα στοιχεία του επιχειρηματικού περιβάλλοντος του ορεινού Δήμου Πωγωνίου.

Στο πλαίσιο της παρούσας εργασίας πραγματοποιήθηκε μια έρευνα που είχε ως στόχο να αποτυπώσει και στην συνέχεια να ερμηνεύσει τις στάσεις, τις αντιλήψεις τα βιώματα αλλά και τις συμπεριφορές των εφήβων που ζούνε στις ορεινές περιοχές και πιο συγκεκριμένα στην περιοχή του Πωγωνίου. Οι προοπτικές ύπαρξης, διατήρησης αλλά και ανάπτυξης των ορεινών περιοχών είναι στενά συνδεδεμένες με την παραμονή των νέων στην περιοχή. Για τον λόγο αυτό οι έφηβοι αποτελούν αντικείμενο μελέτης καθώς είναι η ηλικιακή ομάδα που αποτελεί τους μελλοντικούς κατοίκους της περιοχής.

Μία από τις περιοχές, στις οποίες πρόκειται να γίνουν έρευνες για κοιτάσματα υδρογονανθράκων, είναι ένα μεγάλο τμήμα του χερσαίου τμήματος της Περιφέρειας Ηπείρου, το οποίο περιλαμβάνει εκτάσεις στην Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων και στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσπρωτίας. Από τις υφιστάμενες έρευνες υπάρχουν ενδείξεις ύπαρξης ενός μικρής κλίμακας κοιτάσματος πετρελαίου και αερίου. Όμως, παρά τη μικρή κλίμακα των κοιτασμάτων, ενδεχόμενη εκμετάλλευσή τους θα σημάνει μείζονες αλλαγές για την οικονομία της Ηπείρου. Παράλληλα, τέτοιου είδους επενδύσεις ενέχουν περιβαλλοντικούς κινδύνους.