Τις τελευταίες δεκαετίες η Ελλάδα μετατράπηκε από χώρα εξόδου, σε χώρα εισόδου μεταναστών. Το μεταναστευτικό κύμα από την Αλβανία έθεσε νέα δεδομένα στο κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό “status quo” της χώρας. Μία μερίδα μεταναστών αλβανικής υπηκοότητας, αφού αφήσει πίσω της μία πατρίδα που αδυνατούσε να τους προσφέρει τα στοιχειώδη, θα εγκατασταθούν μόνιμα στον παραμελημένο από την ελληνική πολιτεία και τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού, ορεινό χώρο των Τζουμέρκων.

Τα Τζουμέρκα είναι μία δυσπρόσιτη οροσειρά με πλούσια φυσικά και πολιτιστικά διαθέσιμα. Οι κύριες οικονομικές δραστηριότητες στην περιοχή είναι η κτηνοτροφία και ο τουρισμός. Είναι κοινά παραδεκτό ότι οι αναπτυξιακές δράσεις και τα κίνητρα που εφαρμόστηκαν τα τελευταία χρόνια δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα. Η αναζήτηση, επομένως, των βέλτιστων αναπτυξιακών επιλογών παραμένει ένα ζητούμενο. Η άσκηση, όμως, της φαντασίας για ένα καλύτερο μέλλον, που μερικές φορές αναφέρεται και ως «οραματισμός», είναι δομικό στοιχείο στην αναζήτηση της αξιοβίωτης ολοκληρωμένης ανάπτυξης.

Αντικείμενο της εργασίας είναι η διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο το σύγχρονο lifestyle επιδρά στο νέο, κυρίως, πληθυσμό των ορεινών περιοχών. Ως περιοχή μελέτης έχουν επιλεγεί τα χωριά των Τζουμέρκων, της Ηπείρου.

Η τρίτη ηλικία, ειδικά στις ορεινές περιοχές των Τζουμέρκων, έρχεται καθημερινά αντιμέτωπη με πολλά προβλήματα, όπως είναι η εξυπηρέτησή τους με τις δημόσιες υπηρεσίες, η κάλυψη των αναγκών τους για ιατρική περίθαλψη, το αίσθημα της απομόνωσης, η έλλειψη συμμετοχής στα κοινά με το παράλληλο αίσθημα της περιθωριοποίησης.

Aντικείμενο της εργασίας είναι η ζωή της νεολαίας στις ορεινές περιοχές. Η έρευνα εστιάζει στην καθημερινότητα των μαθητών των ορεινών χωριών των Τζουμέρκων, στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, στη θετική πλευρά της ζωής στο χωριό, στις επιθυμίες και τους προβληματισμούς τους για το μέλλον τους. Για την υλοποίηση της εργασίας διεξήχθη επιτόπια έρευνα με τη χρήση της μεθόδου των ερωτηματολογίων προς στους μαθητές γυμνασίου και λυκείου των σχολείων των τριών μεγαλύτερων Δήμων που ανήκουν στην ορεινή περιοχή των Τζουμέρκων.

Τα Τζουμέρκα αποτελούν μια ορεινή περιοχή. Η γεωγραφική θέση τους, το ανάγλυφο και οι κλιματολογικές συνθήκες επηρέασαν την κατανομή και τη σύνθεση του πληθυσμού τους, ο οποίος διαμορφώθηκε και εξελίχθηκε μέσα από ένα σύνολο διαδοχικών οικονομικών και πολιτικών γεγονότων, με θετικές και αρνητικές επιπτώσεις σε αυτόν. Από το 1940 έως σήμερα η περιοχή πέρασε σταδιακά, από την περίοδο των γεμάτα ζωή χωριών και τους ένδοξους αγώνες, στην εγκατάλειψή τους και το αβέβαιο μέλλον τους.

Η παραδοσιακή αρχιτεκτονική αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά χαρακτηριστικά των ορεινών περιοχών. Το Συρράκο, λόγω συγκεκριμένων κοινωνικών και οικονομικών συνθηκών, αποτελεί σήμερα έναν από τους καλύτερα διατηρημένους ορεινούς παραδοσιακούς οικισμούς της Ελλάδας. Στο κατώφλι της σύγχρονης ανάπτυξής του μοιάζει να προφυλάσσει επαρκώς την πολύτιμη κληρονομιά του. Οι περισσότεροι κάτοικοί του δεν ζουν μόνιμα, αλλά περνούν σημαντικό χρονικό διάστημα σ’ αυτό, σε ετήσια βάση. Οι Συρρακιώτες υποστηρίζουν θερμά την προστασία της ελληνικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής.

Αντικείμενο της εργασίας αυτής είναι η καταγραφή τοπικών λαϊκών παραμυθιών του προηγούμενου αιώνα της περιοχής των Τζουμέρκων, όπως τα διηγήθηκαν κάτοικοι της περιοχής. Το υλικό προέρχεται από την Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία και πρόκειται για εργασία φοιτητών της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών, του Ακαδημαϊκού έτους 1959 – 1960. Οι φοιτητές, μέσω συνεντεύξεων, κατέγραψαν ιστορίες και παραμύθια, από ανθρώπους ηλικίας εξήντα έως ογδόντα ετών, οι οποίοι κατοικούσαν στην περιοχή.