Η διερεύνηση των τάσεων έλξης - απώθησης μεταξύ των αστικών κέντρων και των γύρω οικισμών τους, αποτελεί βασικό αντικείμενο του χωροταξικού σχεδιασμού. Στο πλαίσιο αυτό, στην εργασία εξετάζεται η σχέση αλληλεξάρτησης που αναπτύσσεται μεταξύ της πόλης των Ιωαννίνων και του οικισμού της Ελεούσας. Διερευνήθηκε η ιστορική και οικιστική εξέλιξη του οικισμού και αποτυπώθηκε η υφιστάμενη κατάσταση σε ότι αφορά στη δημογραφική φυσιογνωμία, στην πληθυσμιακή εξέλιξη, στις οικονομικές δραστηριότητες, στην απασχόληση και στις υποδομές του οικισμού της Ελεούσας.

Η ελληνική ύπαιθρος τις τελευταίες δεκαετίες υποβαθμίζεται σταδιακά σε επίπεδο οικονομικό, κοινωνικό, αλλά και περιβαλλοντικό. Σημαντική και χαρακτηριστική πτυχή του προβλήματος είναι η εγκατάλειψη της αγροτικής γης. Αυτός ο γενικός κανόνας φαίνεται να ισχύει και για τον πρωτογενή τομέα του Δήμου Ζίτσας, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Στο πλαίσιο αυτό, η παρούσα εργασία έχει ως αντικείμενο τη διερεύνηση των προβλημάτων του αγροτικού τομέα του Δήμου, με στόχο την ανάδειξη κρίσιμων παραγόντων που θα μπορούσαν, με κατάλληλα μέτρα, να συμβάλλουν στην αντιστροφή της σημερινής κατάστασης.

Τα οινοποιεία του Δήμου Ζίτσας, έχοντας μια σημαντική παραγωγή οίνου, πρέπει να διαχειριστούν ένα μεγάλο όγκο απόβλητων οινοποίησης, κυρίως στέμφυλα και οινολάσπη. Τα απόβλητα αυτά επιβαρύνουν σήμερα το λειτουργικό κόστος τους, όταν, με κατάλληλη επεξεργασία, θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για την παραγωγή νέων προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας. Στην κατεύθυνση αυτή, η παρούσα εργασία διερευνά τη σκοπιμότητα και βιωσιμότητα μιας μονάδας επεξεργασίας των αποβλήτων των οινοποιείων της Ζίτσας με στόχο την παραγωγή γιγαρτέλαιου, εκχυλίστματος σταφύλης και πολυφαινολών.

Η πρόσβαση σε νερό άρδευσης είναι πλεονέκτημα. Το νερό αποτελεί εργαλείο και μέσο εξασφάλισης ιδανικών συνθηκών ανάπτυξης των φυτών και βελτιστοποίησης της απόδοσης των καλλιεργειών. Πηγές του αρδευτικού νερού είναι, εν δυνάμει, όλοι οι υδατικοί πόροι, επιφανειακά, υπόγεια και ανακτημένα ύδατα. Στο οροπέδιο Ζίτσας, η απουσία συλλογικού συστήματος άρδευσης,  συνεπάγεται υψηλά κόστη ποτισμάτων.

Η συγκέντρωση σημαντικών εγκαταστάσεων πτηνοτροφίας στο Δήμο Ζίτσας σε συνδυασμό με την ενίοτε ανεξέλεγκτη διάθεση των αποβλήτων της πτηνοτροφικής δραστηριότητας, οδηγούν σε ένα μείζον περιβαλλοντικό πρόβλημα για την περιοχή. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζεται η δυνατότητα επεξεργασίας των πτηνοτροφικών αποβλήτων, με παράλληλη παραγωγή ενέργειας μέσω καύσης του παραγόμενου βιοαερίου. Μετά την ανάλυση των φυσικοχημικών χαρακτηριστικών των πτηνοτροφικών αποβλήτων, γίνεται αναφορά στις επιπτώσεις της εδαφικής διάθεσης των ανεπεξέργαστων υπολειμμάτων.

Με δεδομένη την πολυπλοκότητα της διαχείρισης των υδατικών συστημάτων και την απαιτητική διαδικασία σε στάδια και δράσεις που εγείρει, κρίνεται απαραίτητη η συνεχής παρακολούθηση και επικαιροποίηση των ανθρωπογενών πιέσεων, της εκάστοτε υφιστάμενης κατάστασης και της απόκρισης. Tο υδάτινο σώμα του Καλαμά, είναι άρρηκτα συνδεδεμένο όχι μόνο σε περιβαλλοντικό, αλλά και σε κοινωνικοοικονομικό επίπεδο με το Δήμο Ζίτσας. Στο πλαίσιο αυτό, αρχικά, πραγματοποιείται απογραφή των σημειακών και διάχυτων ανθρωπογενών πιέσεων ως προς τέσσερις βασικές παραμέτρους που επηρεάζουν την ποιότητα των υδάτων.

Η πληθυσμιακή συρρίκνωση και η γήρανση του πληθυσμού είναι τυπικό χαρακτηριστικό των ορεινών περιοχών της Ελλάδας. Οι προοπτικές διατήρησης αλλά και ανάπτυξης των ορεινών περιοχών συνδέονται στενά με την παραμονή των νέων σε αυτές. Για αυτόν τον λόγο οι έφηβοι αποτελούν αντικείμενο μελέτης της εργασίας αυτής, καθώς αυτοί θα αποτελέσουν τους μελλοντικούς κατοίκους της περιοχής του Δήμου Ζίτσας. Πιο συγκεκριμένα, η εργασία διερευνά τις απόψεις, τις δυσκολίες, τις σκέψεις, τα προβλήματα, τα όνειρα, τον τρόπο ζωής και τις προσδοκίες των μαθητών του Λυκείου, του Δήμου Ζίτσας.