Courseworks

Από την Αντιπροσωπευτική στην Άμεση Δημοκρατία: Ένα Νέο Εργαλείο Απόφασης και Διοίκησης για τον «Δήμο» της Κόνιτσας
Abstract

Η παρούσα εργασία αποσκοπεί στη διερεύνηση της δυνατότητας εφαρμογής αμεσοδημοκρατικών διαδικασιών στην λήψη αποφάσεων στην περιοχή της Κόνιτσας. Αρχικά, μέσα από μια σύντομη κριτική ανάλυση στο σύστημα της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας και της κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει αυτή τα τελευταία χρόνια, τεκμηριώνεται η ανάγκη υιοθέτησης τέτοιων προσεγγίσεων στη λήψη των αποφάσεων. Στη συνέχεια, με την παράθεση των βασικότερων αμεσοδημοκρατικών και συμμετοχικών παραδειγμάτων που έχουν επιχειρηθεί ανά τον κόσμο, αναδεικνύονται τα κύρια χαρακτηριστικά και οι σημαντικές δυνατότητες που προσφέρουν. Τέλος, διερευνούνται οι προοπτικές ένταξης μιας τέτοιας διαδικασίας στην περιοχή μελέτης μας και  περιγράφονται, σε αδρές γραμμές, οι μέθοδοι εφαρμογής και λειτουργίας της από τον «Δήμο» της Κόνιτσας.

In Workshop:
Όνειρα και προσδοκίες της νέας γενιάς του Δήμου Κόνιτσας
Abstract

 Αντικείμενο της παρούσας εργασίας αποτελεί η ζωή της νέας γενιάς στις ορεινές περιοχές της Ελλάδας και πιο συγκεκριμένα στον Δήμο Κόνιτσας. Οι νέοι μέσω του δικτύου κοινωνικών σχέσεων που αναπτύσσουν σε συγκεκριμένο ιστορικό, γεωγραφικό, κοινωνικό, πολιτισμικό και οικονομικό περιβάλλον διαμορφώνουν συμπεριφορές και προσδοκίες για την προσωπική και κοινωνική τους ζωή. Η συγκεκριμένη εργασία εστιάζει στη στάση της νεολαίας της περιοχής της Κόνιτσας σε σχέση με τις προσωπικές της επιλογές και τις κοινωνικές της καταβολές. Οι ομάδες συνομιλήκων, η εκπαίδευση, ο ελεύθερος χρόνος, η σχέση που έχουν οι νέοι με το φυσικό περιβάλλον και σε γενικές γραμμές με τον τόπο τους αναδείχθηκαν σε κύριους ερμηνευτικούς τομείς για την ανάλυση των αντιλήψεων και των συμπεριφορών του νεανικού πληθυσμού του Δήμου Κόνιτσας. Τέλος, διερευνήθηκαν οι αδυναμίες που προκύπτουν ώστε να αναληφθούν μελλοντικά τα κατάλληλα μέτρα κοινωνικής πολιτικής για την ομαλότερη ένταξή τους. Η εργασία υλοποιήθηκε με την διεξαγωγή επιτόπιας έρευνας με την χρήση της μεθόδου των ερωτηματολογίων προς τους μαθητές του Γενικού Λυκείου και του ΕΠΑΛ του Δήμου Κόνιτσας. Πραγματοποιήθηκε στατιστική ανάλυση των απαντήσεων και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων. Τέλος, πραγματοποιήθηκε συγκριτική ανάλυση των αποτελεσμάτων σε σχέση με τα αποτελέσματα προηγούμενων ερευνών που έλαβαν χώρα στην περιοχή του Μετσόβου και των Τζουμέρκων.

In Workshop:
Η επιχειρηματικότητα στις ορεινές περιοχές: Η περίπτωση του Δήμου Κόνιτσας
Abstract

Η μελέτη της επιχειρηματικότητας των ορεινών περιοχών αποτελεί ένα νέο πεδίο έρευνας. Στην παρούσα εργασία διερευνώνται τα χαρακτηριστικά της επιχειρηματικότητας στο Δήμο Κόνιτσας, μέσω έρευνας πεδίου με δομημένες συνεντεύξεις σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 49 επαγγελματιών της περιοχής. Τα αποτελέσματα της έρευνας αναδεικνύουν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της «ορεινής» επιχειρηματικότητας, καθώς η γεωγραφική θέση, η μειωμένη προσβασιμότητα, ο φυσικός πλούτος, το ανθρώπινο κεφάλαιο, κ.ά. στοιχεία ασκούν δυναμικές επιδράσεις, θετικές και αρνητικές. Μέσα από τα στοιχεία αυτά εξετάζονται τα προβλήματα και το δυναμικό ανάπτυξής της επιχειρηματικότητας και, τέλος, παρατίθενται προτάσεις με στόχο την αποτελεσματική στήριξη των κατά βάση μικρής κλίμακας, οικογενειακών επιχειρήσεων της περιοχής.

In Workshop:
Η κεκλιμένη εκκλησία της Αγ. Παρασκευής στο Παλαιοσέλι Κόνιτσας
Abstract

Η κατασκευή των κτιρίων δεν μπορεί, πολλές φορές, να ξεφύγει από τη δράση φυσικών παραγόντων. Η σύνθεση του εδάφους, στοιχεία που πιθανόν να μην έχουν συμπεριληφθεί στις μελέτες, σε συνδυασμό με τα υλικά κατασκευής, μπορούν να προκαλέσουν βύθιση των θεμελίων, μετακίνηση ή στροφή τους με αποτέλεσμα, ενίοτε, την απόκλιση από την κατακόρυφο. Συνήθως, αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αστοχία του κτιρίου και, τέλος, την κατάρρευσή του. Εξαιρετικά σπάνια τα κτίρια αυτά μένουν στη θέση τους σε «πείσμα» των νόμων της φύσης, προκαλώντας την περιέργεια και το θαυμασμό του κοινού.

Στην παρούσα εργασία εξετάζεται  μια τέτοια περίπτωση, ο Ι.Ν. Αγ. Παρασκευής Παλαιοσελίου, στο δήμο Κόνιτσας, ο οποίος παρουσιάζει σημαντική απόκλιση από την κατακόρυφο. Αρχικά γίνεται μία εισαγωγή για την ευρύτερη περιοχή, καθώς και μια ιστορική αναδρομή για την κατασκευή της εκκλησίας. Στη συνέχεια παρατίθεται η παθολογία του μνημείου και οι δυνατότητες αποκατάστασης των ζημιών και ανάδειξης της εκκλησίας. Έχουν ληφθεί υπόψη προηγούμενες μελέτες, καθώς και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής και γίνονται προτάσεις τόσο σε σχέση με τη δομική – στατική προστασία του μνημείου, όσο και για την ολοκληρωμένη τουριστική ανάπτυξή της περιοχής, με παραπομπές σε κτίρια με κλίση από όλον τον κόσμο.

In Workshop:
Ανάδειξη της Πολιτισμικής Ταυτότητας της Καστάνιανης με χρήση Νέων Τεχνολογιών
Abstract

Η περιήγηση ενός επισκέπτη σ’ έναν ορεινό οικισμό αποκτά εξαιρετικό ενδιαφέρον όταν μέσα από τα κτίσματα και τη φύση που βλέπει ξεπηδούν ιστορίες, μύθοι, παραδόσεις και θρύλοι του χωριού. Η παρούσα εργασία έχει σκοπό να τεκμηριώσει πώς η χρήση της τεχνολογίας μπορεί να αξιοποιηθεί στη δημιουργία τέτοιων διαδρομών. Ένας ιδιαίτερος και σύγχρονος τρόπος ανάδειξης των στοιχείων είναι η δημιουργία μίας διαδρομής μέσα στο χωριό που θα γίνεται με την βοήθεια υπολογιστή χειρός, στον οποίο θα εμφανίζονται τα σημεία ενδιαφέροντος. Πιο συγκεκριμένα, θα αναδεικνύονται ιδιαίτερα ιστορικά γεγονότα, παραδόσεις και ιδιαιτερότητες της περιοχής μέσα από γραπτή ή φωνητική αφήγηση, η οποία σε τελικό στάδιο θα συνοδεύεται από πολυμέσα (ήχο, εικόνα, βίντεο). Με αυτό τον τρόπο το φυσικό περιβάλλον και ο πολιτισμός του οικισμού αναδεικνύονται και ζωντανεύουν, ταξιδεύουν τον επισκέπτη στο χρόνο και τον κάνουν συμμέτοχο της τοπικής ζωής, για όσο κρατά η διαδρομή του. Ως περιοχή μελέτης έχει επιλεγεί ο οικισμός της Καστάνιανης που ανήκει στην ενότητα των Μαστοροχωρίων της Κόνιτσας. Στην εργασία περιγράφεται ο τρόπος χρησιμοποίησης του υπολογιστή χειρός και μία επιλεγμένη διαδρομή μέσα στον οικισμό.

In Workshop:
Χωροθέτηση αιολικών πάρκων στο Δήμο Κόνιτσας
Abstract

Η παρούσα εργασία στοχεύει στη δημιουργία χάρτη με κατάλληλες περιοχές για χωροθέτηση αιολικών πάρκων στο Δήμο Κόνιτσας. Η επιλογή του χώρου εγκατάστασης ενός αιολικού πάρκου, η ορθολογική δηλαδή χωροθέτηση του, σε περιοχή με υψηλό ανανεώσιμο δυναμικό και παράλληλα μικρές έως μηδαμινές επιπτώσεις στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον, είναι το πρώτο στάδιο μελέτης και κατάλληλης αξιολόγησης από τον υποψήφιο επενδυτή. Όσον αφορά στη χώρα μας, οι βασικές αρχές, τα ειδικά κριτήρια και οι κανόνες χωροθέτησης έχουν τεθεί από στο Ε.Π.Χ.Σ. & Α.Α. Α.Π.Ε. Ο έλεγχος τους  αποτελεί απαραίτητο βήμα για τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης. Τέλος, παρουσιάζεται μια πρόταση εγκατάστασης ανεμογεννητριών, βασισμένη όχι μόνο σε μεγάλες εγκαταστάσεις, αλλά και σε μεμονωμένες ανεμογεννήτριες για κάλυψη μικρών φορτίων και σε συνεργασία με μικρές υδροηλεκτρικές μονάδες.

In Workshop:
Αξιοποίηση δασικής βιομάζας για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τηλεθέρμανση της πόλης της Κόνιτσας
Abstract

Η απειλή της ενεργειακής φτώχειας στις ορεινές περιοχές, λόγω των υψηλών θερμικών φορτίων που απαιτούνται και της εξάρτησης από συμβατικές μορφές ενέργειας,  αποτελεί ένα σημαντικό κοινωνικό πρόβλημα.

Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και κυρίως η αξιοποίηση της δασικής βιομάζας, η οποία βρίσκεται σε αφθονία στις ορεινές περιοχές και έχει τη δυνατότητα παραγωγής θερμότητας, μπορούν να απαλύνουν το μεγάλο οικονομικό φορτίο, που συνεπάγεται η κάλυψη των αυξημένων ενεργειακών απαιτήσεων των νοικοκυριών στα ορεινά.

Στην παρούσα εργασία, αφού αποσαφηνιστούν οι έννοιες της βιομάζας και των ΑΠΕ, γίνεται μια συνοπτική καταγραφή των τρόπων αξιοποίησης της δασικής βιομάζας και κυρίως της απευθείας καύσης της για παραγωγή ενέργειας (θερμικής και ηλεκτρικής). Επίσης, εξετάζεται η περίπτωση εγκατάστασης μιας μονάδας καύσης δασικής βιομάζας για παραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας στην πόλη της Κόνιτσας και η οικονομική της βιωσιμότητα.

Προκύπτει ότι, με βάση το ισχύον πλαίσιο στήριξης των επενδύσεων σε ΑΠΕ, η κατασκευή μιας τέτοιας μονάδας είναι ιδιαίτερα αποδοτική οικονομικά. Παράλληλα, η παραγωγή θερμικής ενέργειας μπορεί να καλύψει ένα σημαντικό μέρος των θερμικών αναγκών της Κόνιτσας με πολύ χαμηλότερο κόστος σε σχέση με την καύση πετρελαίου.

Η απειλή της ενεργειακής φτώχειας στις ορεινές περιοχές, λόγω των υψηλών θερμικών φορτίων που απαιτούνται και της εξάρτησης από συμβατικές μορφές ενέργειας,  αποτελεί ένα σημαντικό κοινωνικό πρόβλημα.

Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και κυρίως η αξιοποίηση της δασικής βιομάζας, η οποία βρίσκεται σε αφθονία στις ορεινές περιοχές και έχει τη δυνατότητα παραγωγής θερμότητας, μπορούν να απαλύνουν το μεγάλο οικονομικό φορτίο, που συνεπάγεται η κάλυψη των αυξημένων ενεργειακών απαιτήσεων των νοικοκυριών στα ορεινά.

Στην παρούσα εργασία, αφού αποσαφηνιστούν οι έννοιες της βιομάζας και των ΑΠΕ, γίνεται μια συνοπτική καταγραφή των τρόπων αξιοποίησης της δασικής βιομάζας και κυρίως της απευθείας καύσης της για παραγωγή ενέργειας (θερμικής και ηλεκτρικής). Επίσης, εξετάζεται η περίπτωση εγκατάστασης μιας μονάδας καύσης δασικής βιομάζας για παραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας στην πόλη της Κόνιτσας και η οικονομική της βιωσιμότητα.

Προκύπτει ότι, με βάση το ισχύον πλαίσιο στήριξης των επενδύσεων σε ΑΠΕ, η κατασκευή μιας τέτοιας μονάδας είναι ιδιαίτερα αποδοτική οικονομικά. Παράλληλα, η παραγωγή θερμικής ενέργειας μπορεί να καλύψει ένα σημαντικό μέρος των θερμικών αναγκών της Κόνιτσας με πολύ χαμηλότερο κόστος σε σχέση με την καύση πετρελαίου.

In Workshop:
Συλλογική εργασία για την ολοκληρωμένη ανάπτυξη του Δήμου Σουλίου
Abstract

Η πολυδιάστατη κρίση των τελευταίων ετών, ειδικά σε χώρες όπως η Ελλάδα, κατέστησε επιβεβλημένη την περιγραφή, την τεκμηρίωση και την εφαρμογή αναπτυξιακών προσεγγίσεων που ανταποκρίνονται σε πραγματικές ανάγκες και περιγράφουν το δρόμο προς τη δημιουργική αξιοποίηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της κάθε φορά φυσικής και κοινωνικοοικονομικής πραγματικότητας. Η ανάγκη για τέτοιου είδους προσεγγίσεις στο σχεδιασμό γίνεται εντονότερη στις ορεινές περιοχές που παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό εκτός των αναπτυξιακών στρατηγικών. Βασικά χαρακτηριστικά των νέων αυτών προσεγγίσεων μπορούν να αποτελέσουν η ολοκληρωμένη προσέγγιση, η διεπιστημονικότητα και η ελεύθερη και ακαθοδήγητη εκπαίδευση. Σε αυτό το πλαίσιο, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές του ΔΠΜΣ «Περιβάλλον και Ανάπτυξη των Ορεινών Περιοχών» του Ε.Μ.Π. εφαρμόζοντας τη μεθοδολογία της ολοκληρωμένης ανάπτυξης πραγματοποιούν αναπτυξιακές έρευνες για διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Το ακαδημαϊκό έτος 2014-2015 η διεπιστημονική ομάδα πραγματοποίησε αναπτυξιακή έρευνα για την περιοχή του Σουλίου, με στόχο τη διατύπωση και τη διεπιστημονική τεκμηρίωση μίας ολοκληρωμένης αναπτυξιακής πολιτικής. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται τα μεθοδολογικά βήματα, που ακολουθήθηκαν κατά την για τη διατύπωση και την αξιολόγηση εναλλακτικών σεναρίων ολοκληρωμένης ανάπτυξης και την επιλογή του βέλτιστου για την ολοκληρωμένη ανάπτυξη της περιοχής μελέτης.

In Workshop:
Η κατασκήνωση την εποχή της κρίσης. Μια πρόταση αναγέννησης των κατασκηνώσεων Παραμυθιάς
Abstract

Οι κατασκηνωτικοί χώροι αποτέλεσαν, τόσο στην Ελλάδα όσο και το εξωτερικό, πεδία δημιουργικής ενασχόλησης των παιδιών κατά την διάρκεια των διακοπών τους και ταυτόχρονης ωρίμανσης της ομαδικότητας και αλληλεγγύης, τα οποία πρέπει να είναι βασικά στοιχεία της κοινωνίας στην οποία είναι μέλη. Οι ορεινές κατασκηνώσεις προσφέρουν την δυνατότητα στο παιδί να ζήσει την φύση και να παίξει μέσα στα τοπία της, μαθαίνοντας βιωματικά τα χαρακτηριστικά της. Έχοντας μελετήσει το κτιριακό δυναμικό του κατασκηνωτικού χώρου της Παραμυθιάς, αναγνωρίστηκαν όλα εκείνα τα στοιχεία τα οποία σε μια λογική ήπιας ανάπτυξης μπορούν να αξιοποιηθούν. Πώς όμως αυτό μπορεί να επιτευχθεί και με ποια κριτήρια; Στόχος της παρούσας εργασίας είναι η πρόταση ανάδειξης και αξιοποίησης του κατασκηνωτικού χώρου Παραμυθιάς ως χώρου παιδικών κατασκηνώσεων.

In Workshop:
Σημειακές παρεμβάσεις ενίσχυσης του τουριστικού προφίλ του Δήμου Σουλίου
Abstract

Τα βουνά αποτέλεσαν τόπους προορισμού για τις πιο πρώιμες μορφές τουρισμού. Το φυσικό τους περιβάλλον και οι τοπικοί πολιτισμοί έλκουν πολύ σημαντικό ποσοστό επισκεπτών, παγκοσμίως, σε ετήσια βάση. O Δήμος Σουλίου, και κυρίως οι ορεινές περιοχές του, διαθέτει ιδιαίτερα φυσικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά, που μένουν αναξιοποίητα, την ίδια στιγμή που η ανάπτυξη και η διάχυση της τουριστικής δραστηριότητας, στην ευρύτερη περιοχή, είναι μάλλον περιορισμένη. Με στόχο την ενίσχυσή της, η εργασία τεκμηριώνει τέσσερις επεμβάσεις ανάπτυξης δραστηριοτήτων για την προσέλκυση επισκεπτών με ενδιαφέρον στην παρατήρηση της άγριας ζωής, στην περιήγηση σε βυζαντινά μνημεία, σε ορεινούς απομονωμένους οικισμούς, σε κάστρα, σε παραδοσιακά κτίρια και σε ποτάμια. Ο γύπας Ασπροπάρης, τα άγρια άλογα, οι εκκλησιές της Οσδίνας, ο Καλαμάς και τα πέτρινα χωριά του Σουλίου αναδεικνύονται, μέσα από σύγχρονες επεμβάσεις, σε πολύτιμες εστίες ανάπτυξης.

In Workshop: