Οι βίαιες και συνεχείς μεταβολές των συνθηκών που συγκροτούν τη σημερινή κοινωνικοοικονομική μας πραγματικότητα έκαναν ακόμα πιο ορατή την ανάγκη για τον επαναπροσδιορισμό των αναπτυξιακών μας επιλογών. Λαμβάνοντας υπόψη ότι δομικό συστατικό στην αναζήτηση των βέλτιστων αναπτυξιακών δράσεων αποτελεί ο οραματισμός ενός εναλλακτικού μέλλοντος, στην παρούσα εργασία αναζητούμε τις αναπτυξιακές δράσεις σε μια συγκεκριμένη ορεινή περιοχή, το νέο Δήμο Μετσόβου όπως αυτές προσδιορίζονται από τα όνειρα, τις προσδοκίες, τους φόβους αλλά και τις ανάγκες των ίδιων των κατοίκων της περιοχής.

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διατύπωση προτάσεων για ήπιες αναπτυξιακές δράσεις και η διερεύνηση της οικονομικής βιωσιμότητάς τους στην περιοχή της Βάλια Κάλντα, περιμετρικά του Εθνικού Δρυμού Πίνδου,. Αρχικά αναλύονται τα χαρακτηριστικά της έννοιας του ορεινού τουρισμού και γίνεται μια περιγραφή της περιοχής μελέτης. Στη συνέχεια παρουσιάζονται τρεις αναπτυξιακές δράσεις, των οποίων περιγράφονται τα τεχνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά. Επίσης, γίνεται εκτίμηση των επιπτώσεων των δράσεων στην ευρύτερη περιοχή.

Το Πρόγραμμα «Καλλικράτης» έχει αλλάξει δραστικά τον αυτοδιοικητικό χάρτη. Παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις, η δεδομένη συνένωση των ορεινών περιοχών ελλοχεύει σημαντικότατους   κινδύνους   για   τη   μελλοντική   τους   πορεία   και   ανάπτυξη. Ο «Καλλικράτης» θέτει βαθύτερα στο περιθώριο τις ήδη αποδεκατισμένες ορεινές περιοχές. Στην εργασία εξετάζεται η νέα χωρική υπόσταση του Καλλικρατικού Δήμου Μετσόβου.

Αντικείμενο της εργασίας αποτελεί η διερεύνηση των μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας στο κτίριο του ΜΕΚΔΕ στο Μέτσοβο και η αξιολόγηση της απόδοσής τους. Στόχος είναι, μέσα από το παράδειγμα του ΜΕΚΔΕ, να τονιστούν τα ιδιαίτερα οφέλη που συνεπάγονται οι επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας, όταν εφαρμόζονται σε κτίρια που βρίσκονται σε ορεινούς οικισμούς.

Η παρούσα εργασία διερευνά τον κλάδο καλλιέργειας πατάτας στο οροπέδιο Πολιτσές της περιοχής Χρυσοβίτσας Μετσόβου,  με τη βοήθεια πρωτογενούς έρευνας πεδίου σε αντιπροσωπευτικό δείγμα παραγωγών. Η καλλιέργεια πατάτας στην εν λόγω περιοχή αποτελεί σημαντική δραστηριότητα για την οικονομία της τοπικής κοινωνίας. Το υψόμετρο, το καθαρό αρδευτικό νερό και η καλλιεργητική περίοδος είναι κάποια από τα στοιχεία που καθιστούν την πατάτα Χρυσοβίτσας ξεχωριστή στην αγορά. Ως επαγγελματική δραστηριότητα, χαρακτηρίζεται τόσο από θετικά όσο και από αρνητικά στοιχεία.

Το Μέτσοβο, το Ανήλιο και η περιβάλλουσα περιοχή συγκεντρώνουν όλα τα κύρια φυσικά γενεσιουργά αίτια που δικαιολογούν το χαρακτηρισμό της ως ζώνης υψηλής κατολισθητικής επικινδυνότητας. Οι κύριες αφορμές που λειτουργούν καταληκτικά για την εκδήλωση των κατολισθήσεων είναι: Οι δράσεις των υπόγειων και επιφανειακών νερών, η αύξηση της κλίσης και του ύψους των φυσικών κλιτύων και τέλος η αύξηση των φορτίων που δέχονται οι διάφορες περιοχές. Οι αφορμές αυτές εμφανίζονται συχνά και εξ’ ίσου συχνά και διαχρονικά εκδηλώνονται οι κατολισθήσεις, με σημαντικές ενίοτε ζημιές και καταστροφές.

Το Μέτσοβο και η ευρύτερη περιοχή του χαρακτηρίζεται από τους ειδικούς γεωεπιστήμονες ως περιοχή μεγάλης κατολισθητικής επικινδυνότητας. Στην παρούσα εργασία περιγράφεται η διαδικασία δημιουργίας ενός χάρτη ζωνών επικινδυνότητας για κατολισθήσεις της ευρύτερης περιοχής του Μετσόβου, στον οποίο απεικονίζονται 3 ζώνες επικινδυνότητας για κατολισθήσεις: μικρή, μεσαία και μεγάλη με μεθόδους και τεχνικές γεωγραφικών συστημάτων πληροφοριών και τηλεπισκόπησης.

Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται προτάσεις αντιμετώπισης και ανάσχεσης των κατολισθητικών φαινομένων στην ευρύτερη περιοχή του Μετσόβου. Αρχικά, μελετώνται δύο περιπτώσεις κατολισθήσεων και προτείνονται τα αντίστοιχα γεωτεχνικά έργα. Γίνεται εκτενής περιγραφή και κοστολόγηση του κάθε έργου. Έπειτα, αναλύονται πολιτικές και έργα μείωσης του κατολισθητικού κινδύνου. Όσον αφορά στα τεχνικά έργα, περιγράφεται ο ρόλος τους για την ανακοπή των ολισθήσεων. Επίσης, προτείνεται και περιγράφεται η κατασκευή αποχετευτικού δικτύου ομβρίων υδάτων με τον αντίστοιχο προϋπολογισμό του έργου.